Όλοι μας έχουμε ακούσει – ή και έχουμε χρησιμοποιήσει – κάποια μορφή του GPT. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει φέρει επανάσταση σε δεκάδες κλάδους της επιστήμης και της έρευνας και, κατ’ επέκταση, στην καθημερινή ζωή μας. Μια μορφή τεχνητής νοημοσύνης που ειδικά τον τελευταίο χρόνο έχει κατακλύσει και τον ακαδημαϊκό χώρο είναι τα γλωσσικά μοντέλα όπως το GPT.
Ωστόσο, η χρήση της ΤΝ στη συγγραφή εργασιών εγείρει ανησυχίες – πρακτικές, αλλά και ηθικές. Παρακάτω θα συζητήσουμε τι είναι τα γλωσσικά αυτά μοντέλα, τι κίνδυνοι ελοχεύουν κατά τη χρήση τους σε εργασίες, και πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε χωρίς να διακυβεύεται η επιστημονική ακεραιότητα.
Τι είναι το GPT και τα γλωσσικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης;
Το GPT, ή αλλιώς Generative Pre-trained Transformer, αποτελεί έναν τύπο γλωσσικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης. Εκπαιδεύεται σε τεράστιες ποσότητες γλωσσικών δεδομένων, οδηγώντας σε μια αρκετά ακριβή κατανόηση και παραγωγή συνεκτικών προτάσεων, κειμένων, εικόνων, καθώς και βίντεο, για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων.
Στο γλωσσικό επίπεδο, μπορεί να παραγάγει εξ ολοκλήρου κείμενα, να κάνει περιλήψεις, μεταφράσεις, παραφράσεις, να προσφέρει ιδέες και να παράγει – θεωρητικά – πρωτότυπο ως ένα βαθμό κείμενο. Τα στοιχεία του αυτά έχουν οδηγήσει στο να υιοθετείται από φοιτητές και επαγγελματίες ως «βοηθός» συγγραφής ή βελτίωσης ύφους.
Κίνδυνοι στη χρήση AI για τη συγγραφή εργασιών
Φυσικά, όπως είναι κατανοητό, η κακή χρήση τέτοιων εργαλείων εγκυμονεί πολλούς κινδύνους και για τους φοιτητές, αλλά και για την έρευνα εν γένει. Η λανθασμένη χρήση τους μπορεί να έχει ως συνέπεια:
1. Ακούσια λογοκλοπή: ο πιο συνηθισμένος κίνδυνος στη χρήση τέτοιων μοντέλων. Καθώς είναι εκπαιδευμένα σε κείμενα που βρίσκονται στο διαδίκτυο, είναι πολύ πιθανό να αναπαράγουν ιδέες χωρίς να γνωρίζουν από που προέρχονται. Έτσι, μπορεί να ενσωματώσετε στην εργασία σας αυτούσιες προτάσεις από άλλα ερευνητικά κείμενα και να μη γνωρίζετε ότι απαιτείται παραπομπή, γεγονός που μπορεί να σας οδηγήσει σε ακαδημαϊκές επιπτώσεις.
2. Έλλειψη πρωτοτυπίας: καθώς τα μοντέλα είναι εκπαιδευμένα σε συγκεκριμένα κείμενα, κατά πάσα πιθανότητα θα σας οδηγήσει να αναπαράγετε σκέψεις και ιδέες, χωρίς να τις έχετε επεξεργαστεί εσείς. Έτσι, χάνεται κάθε ιδέα δημιουργικότητας και πρωτοτυπίας. Αυτό, πέραν των ηθικών και επιστημονικών του προεκτάσεων, μπορεί να οδηγήσει και σε απόρριψη της εργασίας σας.
3. Υπονόμευση της επιστημονικής ακεραιότητας: ακόμη και αν αυτό δεν είναι η πρώτη σκέψη ενός φοιτητή που αγχώνεται για την εργασία του, δεν παύει να είναι ένας σοβαρός λόγος, καθώς υπονομεύει τους όντως επιστήμονες και ερευνητές που παράγουν πρωτότυπο και σημαντικό έργο. Συνεπώς, η ακαδημαϊκή κοινότητα σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να αιτηθεί μέχρι και τη διαγραφή των φοιτητών.
Αυτοί οι λόγοι, όμως, δε σημαίνουν ότι δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα εργαλεία αυτά με σωστό τρόπο. Ας δούμε παρακάτω τις υπεύθυνες χρήσεις αυτών των εργαλείων ΤΝ.
Σωστή και υπεύθυνη χρήση του GPT για αποφυγή λογοκλοπής
Για να κάνετε χρήση αυτών των εργαλείων χωρίς να θέσετε σε κίνδυνο την ακαδημαϊκή σας ακεραιότητα, μπορείτε να ακολουθήσετε τις εξής πρακτικές:
1. Πάρτε ιδέες. Αντί να χρησιμοποιήσετε το ΑΙ για να γράψετε ολόκληρο κείμενο, χρησιμοποιήστε το για να πάρετε ιδέες σχετικά με το τι μπορείτε να γράψετε και που να κατευθύνετε την έρευνά σας.
2. Χρησιμοποιήστε το AI συμπληρωματικά. Μην χρησιμοποιείτε το γλωσσικό μοντέλο για να γράψετε ολόκληρα τμήματα της εργασίας σας, αλλά βελτιώστε τη διαδικασία συγγραφής σας. Για παράδειγμα, χρησιμοποιήστε το για βελτίωση ύφους ή έλεγχο ορθότητας αν γράφετε σε άλλη γλώσσα.
3. Σωστές παραπομπές. Ακόμη και να χρησιμοποιείτε τέτοια μοντέλα, φροντίστε να αναζητείτε τις παραπομπές πίσω από τα κείμενα. Χρησιμοποιήστε το ως τρόπο να συγκεντρώσετε βιβλιογραφία.
4. Διπλοτσεκάρετε για λογοκλοπή. Ακόμη και αν το ίδιο το μοντέλο ισχυρίζεται ότι όλα είναι εντάξει, πρέπει πάντοτε να περνάτε το κείμενο από έλεγχο ώστε να βεβαιώνετε ότι δεν υπάρχει λογοκλοπή.
5. Διπλοτσεκάρετε για ορθότητα. Τέλος, όσο ακριβή και να είναι αυτά τα μοντέλα, δεν παύουν να είναι αλγόριθμοι εκπαιδευμένοι πάνω σε κείμενα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αρκετά μεγάλο περιθώριο λάθους στις πληροφορίες που παράγονται, οπότε πρέπει πάντοτε να ελέγχετε το περιεχόμενο.
Συμπέρασμα
Το AI έχει μπει στην καθημερινότητά μας και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Το ζήτημα είναι να γίνεται σωστή του χρήση, ώστε να προστατευόμαστε όλοι από τα λάθη και τις παραλείψεις που μπορεί να κάνει. Συνεπώς, το ζήτημα δεν είναι να το απορρίψετε πλήρως, αλλά να μάθετε να το χρησιμοποιείτε σωστά. Σε κάθε περίπτωση, η ομάδα του edegree είναι εδώ για να σας βοηθήσει να αποφύγετε τη λογοκλοπή και να γράψετε πρωτότυπες πανεπιστημιακές εργασίες.
